مانگگیران ڕوودەدات و لە پارکێکی هەولێر تەلەسکۆبی بۆ دادەنرێت

ئاڤا نیوز

 

بەپێی داتا فەلەکییەکان لە 7ـی 9ـی 2025، مانگگیران ڕوودەدات و لە هەرێمی کوردستان دەبینرێت، بۆ ئەم مەبەستەش لە پارکی منارەی شاری هەولێر تەلەسکۆبی بۆ دادەنرێت.

 

وێنە گەورەکە: مانگگیران (Total Lunar Eclipes) دیاردەیەکی گەردوونییە و کاتێک ڕوودەدات کە ڕۆژ و زەوی و مانگ دەکەونە سەر یەک هێڵ و مانگ دەچێتە ناوچەی سێبەری زەوی، لەو کاتەدا زەوی ڕێگە نادات تیشکی ڕۆژ بەر مانگ بکەوێت.

 

لێدوانی فەرمی: ئەژی چەتۆ حەسەن، سەرۆکی ڕێکخراوی فەلەکناسی کوردستان بە ئاڤا میدیای وت، سەرلەئێوارەی ڕۆژی حەوتی ئەیلول دیارەی مانگگیرانی تەواو ڕوودەدات و لە هەرێمی کوردستان و عێراق و ژمارەیەک وڵاتی جیهان هەستی پێدەکرێت، بۆ ئەم مەبەستە تەلەسکۆب و کامێرا لە پارکی منارەی شاری هەولێر دادەنێین و چاودێریی ئەو دیاردە گەردوونییە دەکەین.

 

چی ڕوودەدات: مانگگیرانەلە بەمجۆرە دەبێت:

-  کاتژمێر 6:28 ئێوارە دەست پێ دەکات  و مانگ دەچێتە ناوچەی نیمچە سێبەر زەوی، ئەمە بە چاو هەستی پێناکرێت بەڵام بە تەلەسکۆب دیار دەکەوێت.

- کاتژمێر 7:27 مانگ دەچێتە ناوچەی سێبەری تەواوی زەوی ئینجا بە چاو هەستی پێ دەکرێت.

-  کاتژمێر 8:20 شەو مانگگیرانی تەواو ڕوودەدات، لەم کاتەدا مانگ بە تەواوی دەچێتە ناوچەی سێبەری زەوی.

-  کاتژمێر 9:11ـی شەو مانگگیران دەچێتە بەرزترین ئاستی، لەم کاتەدا مانگ بە تەواوی تاریک دادێت، مانگ ون نابێت، بەڵام ڕەنگی دەبێتە سورێکی تۆخ.

-   کاتژمێر 11:55ـی شەو مانگگیران کۆتایی دێت.

 

ئەوەی پێویستە بیزانیت: ماوەی مانگگیرانی تەواو یەک کاتژمێر و 22 خولەک دەخایەنێت، کۆی گشتی پێنج کاتژمێر و 27 خولەک دەخایەنێت.

 
ئەمەش بزانە: مانگگیرانی ئەمجارە ئەم شوێنانە دەگرێتەوە: وڵاتانی ئاسیا، ئەوروپا، ئوسترالیا، ئەفریقیا، بەشێکی ڕۆژئاوای ئەمریکای باشوور، ڕۆژهەڵاتی ئەمریکای باشوور، زەریای هێمن و زەریای ئەتڵەسی.

 

باکگراوند: کۆتاجار کە مانگگیرانی تەواو لە هەرێمی کوردستان ڕووی دا لە 28ـی 7ـی 2018 بوو، ئەو کات کۆی گشتیی مانگگیران شەش کاتژمێر و 13 خولەکی خایاند.

 

ئەوەی پێشبینی دەکرێت: پێشبینی دەکرێت ساڵی داهاتوو چوار دیاردەی گەردوونی ڕووبدەن، دوو مانگگیران و دوو ڕۆژگیران، لەم چوار دیاردەیە تەنیا یەک مانگگیرانی نیمچە سێبەر لە هەرێمی کوردستان هەستی پێدەکرێت، پێشبینیش دەکرێت لە کۆتا ساتەکانی ساڵی 2028 مانگگیرانی تەواو لە هەرێمی کوردستان ڕووبدات و ماوەی پێنج کاتژمێر و 36 خولەک بخایەنێت.