ژێرخانی وزەی كوردستان لە ساڵی 2025 لەنێوان بووژانەوە و بە ئامانجگرتنی

ئاڤا نیوز

هەناردەكردنەوەی نەوتی هەرێمی كوردستان زیاتر لە سێ مانگە دەستیپێكردووەتەوە، ئێستا ڕۆژانە بەتێكڕای 250 هەزار بەرمیل نەوت ڕەوانەی بەندەری جەیهانی توركی دەكرێت و لەوێشەوە لەڕێگەی كەشتیی نەوتهەڵگر ڕەوانەی بازاڕە جیهانییەكان دەكرێت.

ڕاگەیێنراوی فەرمی: بەپێی ڕاگەیێنراوی فەرمی وەزارەتی سامانە سرووشتییەكانی هەرێمی كوردستان؛ تا ڕۆژی 19ـی مانگی ڕابردوو، بڕی 10 ملیۆن و 500 هەزار بەرمیل نەوتی هەرێم لە رێگەی بەندەری جەیهانەوە هەناردە كراوە، بەتێكڕای گشتیش، ڕۆژانە نزیكەی 250 هەزار بەرمیل نەوت هەناردە دەكرێت.

لەلایەكی دیكەوە: بەپێی خشتەی فەرمیی بڵاوكراوەی وەزارەتی نەوتی عێراق، تێكڕای نەوتی هەناردەی هەرێمی كوردستان بۆ بەندەری جەیهان بەبێ مانگی كانوونی یەكەم؛ 13 ملیۆن و 418 هەزار و 597 بەرمیل نەوتە.

دەستپێكردنەوەی هەناردەكردنی نەوتی كوردستان، پرۆسەیەكی ئاسان نەبوو بەڵكو دەرئەنجامی هەوڵی 30 مانگی دژوار و پڕ لە هەوراز و نشێوی بوو؛ هەر لە دروستكردنی تۆمەتی بێ بنەما و ناڕەوا بۆ دۆسیەی نەوتی هەرێمی كوردستان لەلایەن بەغدا تا دەگاتە دانانی بەربەست لەبەردەم پێشكەوتنی كەرتی وزە لەڕێگەی هێرشكردنە سەر كێڵگە نەوتییەكان، پابەندنەبوون بە پێدانی شایستە داراییەكانی ئەو كۆمپانیا نەوتییانەی كە لە هەرێمی كوردستاندا كار دەكەن و پابەندنەبوون بە مافە دەستووری و یاساییەكان لە ئیدارەدانی سەرچاوەی وزە لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستانەوە.

كێڵگە نەوتییەكانی كوردستان بەدرێژایی ساڵی 2025، دووچاری زنجیرەیەك هێرشی درۆنی بوونەوە

كێڵگەی كۆرمۆر كە سەرچاوەی سەرەكیی دابینكردنی وزەیە بۆ بەرهەمهێنانی كارەبا، لە مانگەكانی شوبات، حوزەیران، تەمموز و كۆتاییەكانی مانگی تشرینی دووەم، بە درۆن كرایە ئامانج، بەهۆیەوە زیانێكی زۆر بەر سەرچاوەی وزەی وێستگەكانی بەرهەمهێنانی كارەبا كەوتن و كاتژمێرەكانی پێدانی كارەبای نیشتمانی لەچوارچێوەی پرۆژەی ڕووناكی، كەمبوونەوە. هەروەها لە ناوەڕاستی تەمموز، كێڵگە نەوتییەكانی خورمەڵە، سەرسەنگ، تاوكێ، پێشخابوور و عەین سفنی بەهەمان شێوە هێرشیان كرایە سەر.

ڕێککەوتنی سێقۆڵی بۆ هەناردەکردنەوەی نەوت

گفتوگۆگان بۆ دەستپێكردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێمی كوردستان لەڕێگەی سۆمۆ لە ڕۆژی 29ـی حوزەیرانی ئەمساڵەوە دەستیپێكرد، تا ئەوەی لە 25ـی ئەیلوولی 2025، ڕێككەوتنی سێقۆڵی لەنێوان وەزارەتی سامانە سرووشتییەكان و وەزارەتی نەوتی عێراق و كۆمپانیا نەوتییەكان واژۆكرا و لە بەرەبەیانی ڕۆژی 27ـی ئەیلوول هەناردەی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ بەندەری جەیهان بەكردەیی دەستیپێكرد، حكومەتی کوردستان لەپێناو سەرخستنی پرۆسەكە و گەیشتن بە ڕێككەوتن، زیاتر لە ڕاددەی پێویست نەرمی نواند و خۆی لە زۆرێك لە مافە دەستووری و یاساییەكان بوارد.

دەسكەوتێكی دیكەی ساڵی 2025ـی وەزارەتی سامانە سرووشتییەكان، گەشەپێدانی وەبەرهێنان بوو لەبواری وزە لەڕێگەی واژۆكردنی ڕێككەوتن و یاداشتی لێكتێگەیشتن لەگەڵ وڵاتانی زلهێزی جیهان و ناوچەكە، ئەمەش دەرگای نوێی بەسەر بەهێزكردنی ژێرخانی وزەی هەرێمی كوردستان كردەوە.

لە سەرەتای مانگی 10ـەوە بە بڕیاری سەرۆكوەزیران مەسرور بارزانی، وەزارەتی سامانە سرووشتییەكان دابەشكردنی نەوتی سپی ماڵانی ڕاگەیاند، كە بۆ هەر خێزانێک بڕی ( 200) لیتر بەنرخی پاڵپشتیكراو دابین دەكرێت، تاكو 16ـی 12، زیاتر لە 120 ملیۆن لیتر نەوت بەسەر زیاتر لە 600 هەزار خێزان دابەشكراوە و پرۆسەكەش بەردەوامە.

یەكێكی دیکە لە گرنگترین دەسكەوتە ستراتیژییەكانی ساڵی 2025ـی وەزارەتی سامانە سرووشتییەكان، ڕاكێشانی گازی سرووشتی بوو بە دووری 198 كیلۆمەتر لە هەولێرەوە بۆ دهۆك بۆ وێستگەی بەرهەمهێنانی كارەبای (كواشێ) كە پرۆژەكە 591 ملیۆن دۆلاری تێچووەو لەلایەن كۆمپانیای كار جێبەجێكراوە، پرۆژەكە وزەیەكی جێگیر و خاوێن بەتێچووی كەمتر بە وێستگەی كواشێ دەگەیێنێت كە هەزار مێگاوات كارەبا بەرهەمدەهێنێت.