چای به‌ڵاڵوک
ئاڤا دیجیتاڵ
چای به‌ڵاڵوک، جۆرێكی تایبه‌تى چایه له وه‌رتێ بەرهەمدەهێنرێت؛ به‌ڵاڵوك جۆره دره‌ختێكه له دامێنی شاخەکان و ناوچه وشكانییەکان به‌شێوه‌یه‌كی خۆرسك ده‌ڕوێت.
ئیسماعیل قادر، خه‌ڵكی ناحیه‌ی وه‌رتێیه و ئەزموونێکی زۆری لە گەڕان بەدوای گیا سرووشتییەکاندا هەیە. جۆره دره‌ختێکى له شاخه‌كانى ناحیه‌ی وه‌رتێ دۆزیه‌وه‌ته‌وه و له قه‌د و چڵه‌كانییەوە جۆره چایه‌كی لێ به‌رهه‌مهێناوه؛ هەر ئەوەش نا، چایخانه‌یه‌كی تایبەت بە چای به‌ڵاڵوك داناوە و دەیەوێت، ئه‌م چا‌یە بكاته جێگره‌وه‌ى چای ئاسایی.
ئیسماعیل قادر لەبارەی ئامادەکردنی چایەکەوە دەڵێت: "لە دارەکە ئەو قه‌د و چڵانه‌ى پێویسته ببڕدرێن و زیان به دره‌خته‌كه ناگه‌یه‌نێت، دەیانبڕم و پاشان له چایخانه‌كه‌م پارچه پارچه‌یان دەکەم، به‌شێكیان بۆ هاووڵاتییان له‌نێو ئاو دادەنێم بۆ ئه‌وه‌ى وشك نه‌بێت، دواتر به‌شێكیشیان ئاماده ده‌كه‌م بۆ خستنه‌سه‌ر ئاگر و ده‌یكه‌م به چا".
ئاماده‌بوونى چاییه‌كه چوار كاتژمێرى پێویسته و بەراورد بە چایی ئاسایی کاتێکی زۆرتری دەوێت؛ چایەکە ڕه‌نگی سووره و تام و بۆنێكی تایبه‌تى هه‌یه، ده‌توانرێت بۆ ماوه‌ى 12 كاتژمێر بۆ خواردنه‌وه به‌كار بهێنرێت و تێک ناچێت.
گه‌شتیاران و رێبوارانى كه سه‌ردانى ناحیه‌ی وه‌رتێ ده‌كه‌ن، بۆ خواردنى چاىی به‌ڵالوك سه‌ردانى چایخانه‌کەی ئیسماعیل قادر ده‌كه‌ن و چایی ده‌خۆنه‌وه، به‌شێكیش له كڕیاران وه‌ك چاره‌سه‌ر بەکاری دەهێنن.
سه‌لام عبدولکەریم، مامۆستاى زانكۆ له سلێمانی لە چایخانەکەی ئیسماعیل قادر تامی چای بەڵاڵوک دەکات و دەڵێت، له ناحیه‌ی وه‌رتێ تێپه‌ڕبووین و ویستمان تامى ئه‌و چایه بكه‌ین، ئەوە یەکەمجارم بوو تامی بکەم و تامەکەی جیاوازە.
به‌پێی لێكۆڵینه‌وه پزیشكییه‌كان، خواردنه‌وه‌ى چاى به‌ڵاڵوك ته‌ندروسته به‌ڵام زۆر خواردنه‌وه‌ى چاییه‌كه زیان به ته‌ندروستیى مرۆڤ ده‌گه‌یه‌نێت.
چایی بەڵالوک، كۆمه‌ڵێك سوودی هه‌یه؛ بۆ دابه‌زینی كێش، چاره‌سه‌رى قۆڵۆن، چاره‌سه‌رى قه‌بزی و چەند چاره‌سه‌رێكی دیکە بەکار دەهێنرێت.
د. هۆلیم هاشم، ڕاوێژكارى زانستیی خۆراك بۆ چاره‌سه‌رى خۆراكى ده‌ڵێت: "ڕووه‌كی به‌ڵالوك ڕووه‌كێكی خۆڕسكه له كوێستانه‌كانى كوردستان ده‌ڕوێت، ئەم ڕووه‌كه ئه‌نتی ئۆكسانى تێدایه كه دژه ئۆكسێنه‌كانە؛ له هه‌مانكاتیشدا ڕێژه‌یه‌كی زۆرى مادده‌ی سیانى تێدایه ئه‌گه‌ر زۆرخۆرى و خواردنه‌وه‌ى لێكرا، له‌وانه‌یه ببێته هۆى تێكچوونى لێدانى دڵ و زیان به مێشك ده‌گه‌یه‌نێت".
سنوورى ئیداره‌ى سه‌ربه‌خۆى سۆران، به هۆى هه‌ڵكه‌وته‌ى جوگرافییەوە به چه‌ندین جۆرى رووه‌ك ده‌وڵه‌مه‌نده؛ به تایبه‌تى له وه‌رزى به‌هار و پایز، هاووڵاتییان سوودی لێ ده‌بینن بۆ خواردن به‌كارى ده‌هێنن.
ئاڤا دیجیتاڵ
Editor
دوایین هەواڵەکان
- تەندروستی
- 22 خولەک لەمەوپێش
بەرەی گەل: تەندروستی پۆڵاد شێخ جەنگی بەرەو باشبوون دەچێت
- کوردستان
- 33 خولەک لەمەوپێش
دابەشکردنی نەوتی سپی لە ناوچە شاخاوییەکان دەستپێدەکات
- هەواڵ
- 1 کاتژمێر لەمەوپێش
گرێبەستی پڕۆژەی ئاوی دووكان – سلێمانی سێ واژۆ دەكرێت
هەڵبژاردەکان بۆ تۆ
ئەڵمانیا دەسەڵات بە پۆلیس دەدات درۆن بخەنە خوارەوە
14 کاتژمێر لەمەوپێش
چیرۆکێکی کاریگەر؛ مردنی کچێک لە سەقز ژیانی دایک و باوکی گۆڕیوە بۆ تراژیدیا
15 کاتژمێر لەمەوپێش
ئاڤا میدیا خەڵاتی دیجیدەی نێودەوڵەتی لە نیویۆرک دەباتەوە
23 کاتژمێر لەمەوپێش
بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر وردەکاریی کۆبوونەوەی مەزڵووم عەبدی و ئەحمەد شەرع ئاشکرا دەکات
7 تشرینی یەکەم
شاخەوانێکی کورد بەسەر لووتکەی شاخی پیرۆ سەردەکەوێت
7 تشرینی یەکەم
