جووڵەی هێزەکانی ئەمریکا لە ئەنبار لە نێوان جێگیربوونەوە و پڕوپاگەندەی کشانەوەدا

ئاڤا نیوز

لە سۆنگەی دۆخی ئاڵۆزی ناوچەکە و سەپاندنی سزای بەردەوامی ئەمریکا بەسەر کەسایەتییە جیاوازەکانی عێراق، جووڵە نوێیەکانی هێزەکانی ئەمریکا لە ناوچەکانی ڕۆژئاوای پارێزگای ئەنبار جیاوازییەکی بەرچاو و گەشەسەندنێکی بێ پێشینە نیشان دەدەن.

 

ئەوەی پێویستە بیزانیت: لە سەرەتای تشرینی یەکەمی 2025ـەوە، ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست شایەتی جموجووڵێکی سەربازیی ئەمریکییە کە لە چەندین ساڵی ڕابردوودا وێنەی نەبووە؛ جووڵەیەک کە ڕەهەندە ناوخۆیی و هەرێمییەکان پێکەوە دەبەستێتەوە، بەمەش عێراق دیسانەوە لە ناوەندی هاوکێشەیەکی ئاڵۆزدا دەبینرێتەوە.

 

چڕکردنەوەی هێز لە بنکەی عەین ئەسەد

سەرچاوەیەکی ئەمنی ئاشکرای دەکات، کاروانێکی گەورەی سەربازیی ئەمریکی لە ڕێگەی بازگەی سەقورە گەیشتووەتە بنکەی عەین ئەسەد لە ناحیەی بەغدادیی ڕۆژئاوای ئەنبار.

 

سەرچاوەکە بۆ ئاڤا میدیا دووپاتی کردووەتەوە کە هێزەکانی ئەمریکا "کاری هەڵکەندنی تونێل و خەندەقیان ئەنجامداوە، سیستمی بەرگرییان چالاک کردووە و ڕاهێنانی سەربازییان ئەنجامداوە،" هاوکات ژمارەی سەربازەکانیشیان بۆ نزیکەی سێ هەزار سەرباز و ڕاوێژکار لە ناو بنکەکەدا زیاد کردووە.

 

هاوکات ئاماژەی بەوەدا "فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی ئەمریکا بۆ ماوەی سێ ڕۆژ گەشتێکی وێنەگرتنی هەواڵگرییان لە ناوچەکانی هیت، محەممەدی، بەغدادی، حەدیسە و عەنە ئەنجامداوە،" جگە لە جووڵەی وشکانی لە ڕۆژئاوای ئەنبار کە هۆکارەکانی هێشتا نادیارن.

لە بەرامبەردا، گرووپە چەکدارەکانیش لە باکووری بابل و پشتێنەی بەغداد جووڵەی "بێ پێشینە"یان هەیە، بەتایبەتی لە ناوچەکانی عەکاشات، قائیم و شریتی سنووریی سووریا.

 

کشانەوە یان پڕوپاگەندەی هەڵبژاردن؟

نزار حەیدەر، توێژەر لە واشنتن، پێیوایە جووڵەکانی ئەمریکا "بەڵگەیەکی یەکلاکەرەوەیە" کە هێزەکانی ئەمریکا نە لە ئەنبار و نە لە بەغداد شوێنەکانیان جێ نەهێشتووە.

حەیدەر بە ئاڤا میدیای ڕایگەیاند: "هەموو ئەوەی باس کراوە تەنها پڕوپاگەندەیەکی هەڵبژاردنە بۆ ناوخۆ کە سەرۆکوەزیران محەممەد شیاع سوودانی و ڕاوێژکارەکانی هەوڵی بۆ دەدەن."

 

ئەو باس لەوەش دەکات کە "هیچ پلانێکی ئەمریکی لە ئاستی نزیکدا بۆ لێدان لە بنکەکانی گرووپە چەکدارەکان نییە،" و واشنتن ئێستا سەرقاڵی پرسی پلانی ئاشتیی دۆناڵد ترەمپە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، پاشان پرسی ئەتۆمیی ئێران و دواتر پرسی عێراق.

 

حەیدەر پێیوابوو هەر جووڵەیەک لە بنکەکەدا لە چوارچێوەی "جێگیربوونەوەدایە نەک زیاتر،" وەک گۆڕینەوەی هێز لە نێوان عێراق و سووریا.

 

داتاکانی چاودێریکردنی فڕین ئەوە دەردەخەن کە فڕۆکەی سووتەمەنیهەڵگر و جەنگی لە بنکەی عودەید لە قەتەرەوە بە ئاسمانی عێراقدا بەرەو هەرێمی کوردستان و تورکیا ڕۆیشتوون. ئەمەش بەڵگەیەکی دیکەیە بۆ "بەردەوامبوونی عێراق وەک بەشێکی سەرەکی لە پێکهاتەی ئۆپەراسیۆنی ئەمریکا لە ناوچەکەدا."

 

دواخستنی هێرشی ئەمریکا و جێگیربوونەوەی سەربازی

غازی فەیسەڵ، سەرۆکی سەنتەری عێراقی بۆ لێکۆڵینەوە ستراتیژییەکان، جووڵەکانی ئەمریکا بە تەنیا "جێگیربوونەوە" ناودەبات. غازی فەیسەڵ بۆ ئاڤا میدیای ڕوونکردەوە کە "کاتی هێرشی ئەمریکا بۆ سەر گرووپە چەکدارەکان لە عێراقدا تا ئێستا نەهاتووە،" و ترەمپ هەوڵدەدات کۆتایی بە شەڕی غەززە بهێنێت پێش ئەوەی ڕوو لە پرسی ئەتۆمیی ئێران و پاشان پرسی عێراق بکات.

 

لیوا عیماد عەلو، شارەزای سەربازی، پێیوایە جووڵەکان لە چوارچێوەی "جێبەجێکردنی ئەو ڕێککەوتنەیە کە لە نێوان بەغداد و واشنتن واژۆ کرا،" و پەیوەندی بە دۆخی سووریاوە هەیە بۆ سەپاندنی دیدگای ئەمریکا لەسەر ئایندەی دۆخەکە. 

عەلو جەخت دەکاتەوە کە "پەیوەندیی ئەم جووڵانە بە نێوان واشنتن و ئێران، یان گرووپە چەکدارەکان، دیار نییە و پێموا نییە هیچ نیازی ئەمریکی بۆ هێرشێکی خێرا بۆ سەر ئەو گرووپانە هەبێت."

 

"ئاگادارکردنەوەی کۆتایی" بۆ گرووپەکان

عەمید یاسین عانی، شارەزای خانەنشین لە کاروباری ئەمنیدا، جووڵەکانی ئەمریکا بە "پەیامێکی ئاگادارکردنەوە بۆ گرووپە چەکدارەکان، و هۆشداریدانێکی کۆتایی" لە قەڵەم دەدات. ئەو دەڵێت "عێراق هێشتا بۆ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا لە پێشینەیە،" و واشنتن بە ئاسانی دەستبەرداری بنکەی عەین ئەسەد نابێت.

 

عانی هۆشداری دەدات کە "جووڵەکانی ئەمریکا پەیامێکی هۆشداریدانە بۆ گرووپەکان کە نەکەونە ناو قەدەغەکراوەکان، تەنانەت ئەگەر ئێران بکرێتە ئامانج،" و "جووڵە وشکانییەکان پەیامێکن بۆ گرووپەکان کە ئەمجارە تەنیا بە تیرۆرکردنی سەرکردەکان ناوەستن، بەڵکو بە تەواوی گرووپەکان وێران دەکەن."

 

لەلایەکی دیکەوە، کازم فەرتووسی، گوتەبێژی کەتائیبی سەید ئەلشوهەدا، جووڵەکانی ئەمریکا بە "پێشێلکردنێکی ئاشکرای سەروەری" دەزانێت و دەڵێت "بڕیاروابوو هێزەکانی ئەمریکا بە تەواوی لە ناوەڕاستی مانگی ئەیلوولدا بکشێنەوە." ئەو داوا لە حکومەتی عێراقی دەکات هەڵوێستێکی پتەو بۆ پاراستنی سەروەریی وڵات هەبێت.

 

سەبارەت بە جووڵەی گرووپە چەکدارەکان، فەرتووسی دەڵێت "حەشدی شەعبی بەشێکی گرنگە لە دامەزراوە ئەمنی و سەربازییەکانی عێراق و مافی ئەوەی هەیە لە هەر شوێنێک بجووڵێت، بۆ پاراستنی وڵات و کۆنترۆڵکردنی شریتی سنووری سووریا و ڕێگریکردن لە هاتنە ژوورەوەی ڕێکخراوە تیرۆریستییەکان."