هەرێمی کوردستان داوایەک ئاراستەی عێراق و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکات

ئاڤا

وەزارەتی ناوخۆی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەسەر گۆڕینی دیموگرافیا (شوێنی جوگرافی) چەند ناوچەیەک دێتە دەنگ، داوایەکیش ئاراستەی حکومەتی عێراق و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکات.

وێنە گەورەکە: بە هۆی شەڕی داعشەوە ژمارەیەکی زۆری هاونیشتمانیان، بە تایبەت لە پێکهاتەی مەسیحی و کوردانی ئێزدی، بە پاڵپشتی خەڵک و حکومەتی هەرێمی کوردستان و هاوکاری ئاژانس و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان لە کەمپەکان گیرساونەتەوە، 18 کەمپی تایبەت بە ئاوارەکان لە کوردستان هەن، زیاتر لە 600 هەزار ئاوارە تا ئێستا نەیاتوانیووە بگەڕێنەوە زێدی خۆیان، چاوەڕێی دۆخێکی ئارام دەکەن بۆ ئەوەی بگەڕێنەوە زێدی خۆیان.

ڕاگەیێنراوی فەرمی: وەزارەتی ناوخۆی حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند: لە پێشهاتێکی نا دەستووری و دژ بە مافە سەرەتاییەکانی هاووڵاتیان، لیژنەی باڵای ئیغاسە، بە سەرپەرشتی وەزیری کۆچ و کۆچبەران، دەستی داوەتە گۆڕینی دیموگرافیای ناوچەکانی هەردوو پێکهاتەی مەسیحی و ئێزدی کە خەڵکە ڕەسەنەکەی بە ناچاری لە کەمپەکان دەژین.

لە ڕاگەیێنراوەکەی وەزارەتی ناوخۆ ئەمانەش هاتوون:

- لە بری پاڵپشتیکردنی گەڕانەوەی ئارەزوومەندانە و بەشداریکردن لە زەمینە خۆشکردن بۆ دۆخێکی سەقامگیر، وەزیری کۆچ و کۆچبەران و لیژنەی باڵای ئیغاسە کۆبوونەوە دەکەن بۆ ئەوەی ئاوارەکان لە گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان بێ بەش بکەن و بێ دیراسە و ڕاوێژکردن لەگەڵیان ناچاریان دەکەن وەکو نیشتەجێی دەرەوەی زێدی خۆیان بمێننەوە.

- ناچارکردنی ئاوارەکان بە تێکەڵبوونی زۆرەملێ لە ناوچەکانی دەرەوەی زێدی خۆیان، دۆخی دیموگرافی نوێ دروست دەکات کە دژی دەقەکانی دەستوور دەبێت و جۆرێکە لە جۆرەکانی گۆڕینی دیمۆگرافی بە شێوەی نایاسایی.

- ئەمەش لەسەر ئاستی ناوخۆیی پێچەوانەی دەقەکانی دەستووری عێراقە، لەسەر ئاستی نێودەوڵەتیش پێچەوانەی بنەماکانی ڕەفتاری نەتەوە یەکگرتووەکانە دەربارەی کۆچی ناوخۆیی، دژی یاسای مرۆیی نێودەوڵەتی و ڕێکەوتننامەکانی ژنێڤە کە پشتگیری لە گەڕانەوەی ئاوارە و پەنابەران بە شێوەی خۆبەخشانە و سەلامەت و کەرامەتمەندانە دەکەن، نەک بە بڕیارە ئیدارییەکان یان بە خشتەی کاتی سەخت و ناواقیعی.

زانیاریی زیاتر: وەزارەتی ناوخۆ بۆ چارەسەرکردنی ئەم دۆخە، چەند داوایەک لە حکومەتی عێراق و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکات:

یەکەم: حکومەتی فیدراڵ ئەو بڕیارانەی وەزیری کۆچ و کۆچبەران ڕابگرێت و جێبەجێ نەکرێت.

دووەم: نوێنەری تایبەتی نەتەوە یەکگرتووەکان و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ کار بکەن بۆ ڕاگرتنی ئەو بڕیارانە.

سێیەم: داوا دەکەین پەلە بکرێت لە جێبەجێکردنی ڕێکەوتنی شەنگال و دیاریکردنی قائیمقامێکی نوێ، دەستپێکردنی پڕۆسەی ئاوەدانکردنەوە و ئاساییکردنەوەی بارودۆخ و پێشکەشکردنی خزمەتگوزارییە بنەڕەتییەکان.

لە ڕاگەیێنراوەکەی وەزارەتی ناوخۆ هاتووە "حکومەتی هەرێمی کوردستان جەخت دەکاتەوە لە چارەسەری یاسایی کێشەکان کە بەستراوەتەوە بە گەڕانەوەی خۆبەخشانە و سەربەرزانەی ئاوارەکان بە ویست و ئازادی خۆیان، دڵنیابوون لە ئێستا و ئایندەیان لە ڕووی ئاسایش و خزمەتگوزارییە بنەڕەتییەکان و پاراستنی موڵک و ماڵیان. چارەسەری ئەو دۆخە بە خۆدزینەوە لەڕێگەچارەی دروست و مامەڵەکردن لەگەڵ هۆکارەکان ناکرێت، ئەوەی لە کۆبوونەوەکە بڕیاری لێ دراوە، خۆدزینەوەیە لە واقیع و بەرپرسیارێتیی بنەڕەتی چارەسەرکردنی کێشەکان".