دابەشکردنی خەڵاتەکانی نۆبڵ 2025 بەردەوامە

ئاڤا نیوز

مەراسیمی دابەشکردنی خەڵاتەکانی نۆبڵ بەردەوامە بە ڕاگەیاندنی براوەی خەڵاتی نۆبڵ لە بواری ئەدەب. ئەم خەڵاتانە، کە لەلایەن ئەلفرێد نۆبڵی کیمیازان و داهێنەری سویدییەوە دامەزراون، نەک تەنیا وەک شانازییەکی گەورە سەیر دەکرێن، بەڵکو دەتوانن ژیانی پیشەیی براوەکان بە تەواوی بگۆڕن.

وێنە گەورەکە: خەڵاتی نۆبڵ دەتوانێت نووسەرێک بباتە ئەوپەڕی ناوبانگی جیهانی، فرۆشی کتێبەکانی چەند هێندە زیاد بکات و کارەکانی بۆ چەند زمانێک وەربگێڕدرێت. جگە لە میدالیا و بڕوانامە، براوەکان نزیکەی یەک ملیۆن دۆلار وەردەگرن، کە دەتوانێت گۆڕانکارییەکی بنەڕەتی لە ژیانیاندا دروست بکات.

ئەوەی پێویستە بیزانیت: خەڵاتەکانی نۆبڵی ئەمساڵ لە 6ـی مانگەوە دەستیان پێکردووە و تاوەکو 11ـی مانگ بەردەوام دەبن، کە شەش ڕۆژ بۆ شەش خەڵاتی جیاواز تەرخانکراوە:

٠ 6ـی مانگ: خەڵاتی نۆبڵ لە زانستی فیسیۆلۆجی.
٠ 7ـی مانگ: خەڵاتی نۆبڵ لە زانستی فیزیا.
٠ 8ـی مانگ: خەڵاتی نۆبڵ لە زانستی کیمیا.
٠ 9ـی مانگ: خەڵاتی نۆبڵ لە ئەدەب بەخشرایە نووسەری هەنگاری "لاسۆ کرانسناهۆرکای".
٠ 10ـی مانگ: خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی دابەش دەکرێت، کە ئەم ماوەیە ناوی دۆناڵد ترەمپ زۆر بەم خەڵاتەوە بەستراوەتەوە.
٠ 11ـی مانگ: کۆتا خەڵات، خەڵاتی نۆبڵ بۆ زانستە ئابوورییەکان.

زانیاریی زیاتر: ئەمڕۆ، نووسەری هەنگاری، لاسۆ کرانسناهۆرکای وەک براوەی خەڵاتی نۆبڵ لە ئەدەب ڕاگەیەندرا. کرانسناهۆرکای لە ساڵی 1954 لە گوندێکی بچووکی هەنگاریا لەدایکبووە. یەکەم ڕۆمانی بە ناوی "تانگۆی شەیتان" لە ساڵی 1985 نووسیوە، کە دواتر لە ساڵی 1994 لەلایەن دەرهێنەری گەورەی هەنگاریی بێلا تارەوە کرا بە فیلم.

باکگراوند: خەڵاتی نۆبڵ بە ناوی دامەزرێنەرەکەیەوە، کیمیازان و داهێنەری سویدی ئەلفرێد نۆبڵ، ناونراوە. نۆبڵ پێش مردنی لە ساڵی 1895، وەسیەتی کرد کە سامانەکەی بۆ بەخشینی خەڵاتێک بە ناوی خۆی بە باشترین بەشداربووان لە بوارە جۆراوجۆرەکانی زانستدا بەکار بهێنرێت.

ئەلفرێد نۆبڵ، کە یەکێک لە داهێنانەکانی دینامیت بوو، زۆر نیگەران بوو لەوەی داهێنانەکەی بۆ مەبەستی سەربازی بەکار دەهێنرا. دوای ئەوەی ڕۆژنامەیەکی فەڕەنسی بە "بازرگانی مردن" ناوی برد، زۆر کاری تێکرد و بڕیاری دا دوا وەسیەتنامەکەی بنووسێت. لەم وەسیەتەدا، نۆبڵ لە 96%ـی سامانی خۆی بۆ دابینکردنی خەڵاتی نۆبڵ تەرخان کرد، بەو هیوایەی ناوی وەک زانایەکی تاوانبار نەچێتە مێژووەوە. ئەم خەڵاتانە ئێستا وەک گەورەترین ڕێزلێنان لە جیهاندا ناسراون.