پەرلەمانی عێراق بۆ دەنگدان لەبارەی سێ پڕۆژەیاسای مشتومڕئامێز کۆدەبێتەوە

ئاڤا نیوز

 

پەرلەمانی عێراق بە بەشداریی 172 پەرلەمانتار بۆ دەنگدان لەسەر سێ پڕۆژەیاسای مشتومڕئامێز لە نێوان کورد و شیعە و سوننە کۆدەبێتەوە و ڕێژەی یاسایی پەرلەمانتاران تەواو بووە. پەرلەمانتارانی سوننە کۆبوونەوەکەیان بایکۆت کردووە و لەبارەی دەنگدان بە پڕۆژەیاسایەکی تایبەت بە کەرکووک ناڕازین.

چیرۆکی سەرەکی: بڕیارە لە کۆبوونەوەکەی ئەمڕۆی پەرلەمان دەنگ لەسەر چوار پرۆژەیاسا بدرێت و خوێندنەوەی یەکەم بۆ دوو پرۆژەیاسا تەواو بکرێت.

بۆچی گرنگە: بڕگەی یەکەم تایبەتە بە کەرکووک و سنووری ماددەی 140، بۆ گەڕانەوەی زیاتر لە 300 هەزار دۆنم مووڵک و زەوی جووتیارانی کورد و تورکمان کە 50 ساڵ پێش ئێستا لەلایەن ڕژێمی بەعسەوە دران بە عەرەبی هاوردە.

بەرنامەی کار: بەپێی کارنامەی دانیشتنی پەرلەمان شەش بڕگە لە خۆدەگرێت:

یەکەم: دەنگدان لەسەر پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی خاوەندارێتی مووڵک و ماڵی داگیرکراو بەفەرمانی ئەنجوومەنی ناسراو بە "قیادەی سەورە"ــی هەڵوەشاوە.

دووەم: دەنگدان لەسەر پرۆژەیاسای باری کەسیی.

سێیەم:  دەنگدان لەسەر پرۆژەیاسای لێبوردنی گشتی.

چوارەم: دەنگدان لەسەر پرۆژەیاسای خزمەتی خانەنشینی هێزەکانی حەشدی شەعبی.

پێنجەم: تەواوکردنی خوێندنەوەی یەکەم بۆ ڕەشنووسی یاسای خاوەندارێتی فیکری.

شەشەم:  تەواوکردنی خوێندنەوەی یەکەم بۆ ڕەشنووسی یاسای فڕۆکەوانی مەدەنی.

وێنە گەورەکە: سێ لەو پرۆژەیاسانەی بڕیارە ئەمڕۆ دەنگیان لەسەر بدرێت، لەنێوان کورد و شیعە و سوننە ڕێککەوتنیان لەسەر کراوە و بە مەرج دەنگ بە پڕۆژەیاسای یەکتر دەدەن. 

- شیعە داوای پشتیوانییان لە کورد و سوننە کردووە دەنگ بە پڕۆژەیای بارسی کەسیی بدەن کە مشتومڕێکی زۆری لەسەرە لە عێراق.

- لەبەرامبەردا ئەوان دەنگ بە پرۆژەیاسای لێبووردنی گشتی دەدەن کە داواکاری سوننەکانە بۆ ئازادکردنی هەزاران زیندانیکراو بەتۆمەتی داعشبوون.

- شیعەکان دەنگ بە پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی مووڵک و ماڵی جووتیارانی کورد و تورکمان لە کەرکووک دەدەن بۆ خاوەنەکانیان.

ئەوەی ئێستا ڕوودەدات: پەیامنێری ئاڤا لە بەغدا ڕایگەیاند، سوننەکان تێبینییان لەسەر پڕۆژەیاسای گەڕاندنەوەی زەوی بۆ جووتیارانی سنووری ماددەی 140 هەیە و بایکۆتی دانیشتنی پەرلەمانیان کردووە، بەوهۆەوە سەرەڕای ئامادەبوونی ڕێژەی یاسایی پەرلەمانتاران، بەڵام تائێستا کۆبوونەوە دەستی پێنەکردووە.

زانیاریی زیاتر: سوننەکان دەڵێن، لێسەندنەوەی زەوییە کشتوکاڵییەکان لە جووتیارانی عەرەب و پێدانەوەیان بە جووتیارانی کورد و تورکمان بەبێ قەرەبووکردنەوەی جووتیارانی عەرەب، نادادپەروەرییە و مەترسی هەیە ئاسایشی کۆمەڵایەتی  وپێکەوەژیان لەناوچانە ڕووبەڕووی مەترسیی ببێتەوە.